Portre: Zazie

-
Aa
+
a
a
a

Bu haftaki programımızda, Fransız pop müziğinde 90’lı ve 2000’li yıllara damgasını vuran Zazie’nin kariyerini mercek altına aldık. Program boyunca ona şöhreti getiren Zen ve Un point c'est toi gibi şarkıların yanı sıra Je suis un homme ve Speed gibi yakın dönem çalışmalarına da yer verdik. 

Zazie

Kökenleri on sekizinci yüzyıla dayanan aristokrat bir aileden gelen Zazie (Isabelle Marie Anne de Truchis de Varenne), 1964’te Paris yakınlarındaki Boulogne-Billancourt’da dünyaya geldi. Uzun soluklu bir konservatuar eğitiminin ardından kariyerine; Yves Saint Laurent, Kenzo ve Lagerfeld gibi ünlü markalar için mankenlik yaparak başladı. Boş zamanlarında Valentin adını verdiği elektronik klavyesiyle amatör besteler yapan Zazie, Julie Pietri ve Elsa gibi isimlerin bestecisi olarak tanınan Vincent-Marie Bouvot ve adını o zamanlar henüz kimselerin duymadığı Pascal Obispo ile çalıştığı ilk albümü “Je, tu, ils”’i de 1992’de piyasaya sürdü. Raymond Queneau’nun Zazie dans le métro isimli romanından esinlendiği sahne adını ilk defa bu albümde kullanmış ve özellikle Sucré salé adlı single’la hem müzikseverlerden hem de eleştirmenlerden tam puan almıştı. Bu çalışması ona bir sonraki yıl “En İyi Çıkış Yapan Kadın Şarkıcı” dalında bir de Victoire de la Musique ödülü getirecekti. Düzgün fiziği, buğulu sesi ve usta işi şarkı sözleri sayesinde tüm dikkatleri üzerine çeken Zazie, 1995’te yayınladığı ikinci albümü “Zen” ile gerçek bir star konumuna yükseldi. Homme sweet homme, Larsen ve video klibinin finalindeki sürprizle dikkat çeken Un point c’est toi gibi şarkıların yer aldığı bu albüm, beş yüz bini aşan bir satış rakamına ulaştı.

Doksanların ortasından itibaren Pascal Obispo, Johnny Hallyday, Jane Birkin, Florent Pagny ve Isabelle Boulay gibi meslektaşlarının favori söz yazarı olan Zazie, toplumu ilgilendiren konulardaki duyarlılığı sayesinde zamanla Les Enfoirés ve Sol en si gibi çeşitli yardım amaçlı organizasyonlarının değişmez simalarından biri haline geldi. 1998 Şubat’ında da "En İyi Kadın Sanatçı" dalında Victoire de la Musique ödülüne layık görüldü. Yine o yılın Mayıs ayında da üçüncü albümü “Made in Love”’ı piyasaya çıkardı. Bu kez biri hariç albümdeki tüm şarkıların sözü ve bestesi kendine aitti. Tout le monde, Chanson d’ami ve Cyber gibi parçalar sayesinde 400.000’in üzerinde bir satış rakamına ulaştığı bu çalışmasında yer alan Ça fait mal et ça fait rien adlı parçanın video klibi, yayınlandığı dönemde yüksek dozda şiddet içerdiği gerekçesiyle sansüre uğramıştı. Klibin yönetmenliği ise daha çok televizyon için yaptığı işlerle tanınan Didier Le Pecheur üstlenmişti.

Zazie’nin repertuarına göz attığımızda, burada hoşgörü, çevre bilinci ve yoksullukla mücadele gibi toplumsal temaların öne çıktığını görüyoruz. Bu nedenle belli kesimler tarafından fazlaca politik doğruculuk yapmakla da itham edildiği olmuştu sanatçının. Bununla birlikte eserlerinde söz yazımı konusunda büyük bir ustalık göze çarpıyor ve yazım tarzı zaman zaman şarkıdaki mesajın önüne geçebiliyor. Kelime oyunları ve eş sesli sözcüklerin kullanımı da bu tarzın önemli bir parçası, tıpkı Homme sweet homme ya da J'envoie valser gibi parçalarda olduğu gibi.

1996’da Pascal Obispo ile düet yaptığı Les meilleurs ennemis adlı parçayla dikkat çeken Zazie, 1999 tarihli “Made in Love” albümünün ardından Birmanya, Kamboçya ve Vietnam’a kadar uzandığı bir turneye çıktı. 2001’in yaz aylarında bu kez Axel Bauer’le düet yaptığı A ma place bir hayli ses getirdi. O yılın Ekim ayında ise Rue de la paix isimli single’la dikkat çeken “La Zizanie”’yi satışa sundu. Bu parçada toplumu Monopoly oyunuyla kıyaslıyordu sanatçı. Söz konusu şarkı dışında kadının dünyadaki konumunu irdeleyen Aux armes citoyennes ve toplumun eşcinselliğe bakış açısını sorgulayan Adam et Yves gibi parçaların yer aldığı pop&rock tarzındaki bu albümle 2002’de “En İyi Kadın Şarkıcı” dalında yeni bir Victoire de la Musique ödülü kazandı. Adam et Yves adlı parçada da bir çok kelime oyunu mevcuttu. "Adam et Eve" yani "Adem ve Havva"yı iki erkek ismi olan Adam ve Yves’e dönüştüren sanatçı "İdeal aşk hangisi? Normal olan kim?" diye soruyordu dinleyenlerine.

2002’nin Ağustos ayında Lola adını verdiği kız çocuğunu dünyaya getiren Zazie, 2004’te Jean-Pierre Pilot ve Philippe Paradis ile birlikte çalıştığı “Rodéo”’yu yayınladı. Albümün bir hayli yankı uyandıran isim şarkısını 2003 kışında, Pilot ve Paradis’yle birlikte Lubéron’daki bir evde, şöminenin başında bestelemişti. Ortaya çıkan melodi ilk başta Paradis’nin pek hoşuna gitmemişti. Ona aksini kanıtlamak için Zazie gece boyunca, uyuşturucunun şov dünyasında yarattığı tahribatı konu alan sözleri kaleme aldı. Bu heyecanla da parçanın kaydın gerçekleştirdi. Albümde yer alan versiyon da bu ilk versiyon oldu çünkü daha sonra yapılan hiçbir kayıtta benzer bir atmosfer sağlanamayacaktı. Şarkının video klibi de Didier Le Pecheur tarafından Hindistan’da çekilmişti.

Maxime Le Forestier tarafından “Kendi neslinin Barbara’sı” olarak nitelendirilen Zazie, genç yetenekleri keşfetme konusundaki öngörüsüyle de Barbara’dan aşağı kalmıyordu. 2007’de Nouvelle Star isimli yarışma programını kazanan Christophe Willem’in listelerde sekiz hafta boyunca bir numarada kalacak ilk albümü “Inventaire” için Jacques a dit ve Double je gibi parçalara imza atan sanatçı, aynı yıl Calogero’nun “Pomme C” adlı çalışmasındaki tüm şarkı sözlerini kaleme aldı. 2007’de Je suis un homme ve Jet lag gibi parçaların öne çıktığı “Totem”i yayınladı. Je suis un homme – Ben bir insanım adlı şarkıda; ağırlıklı olarak tüketim toplumunu ve insanoğlunun bitmek tükenmek bilmeyen hırsını eleştiriyor, altından ya da betondan kafeslerin içinde geçirdiğimiz yaşamlarımız boyunca, aslında kendi etrafımızda dönmekten başka bir şey yapmadığımızı belirtiyor ve bencilliğimiz yüzünden dünyayı donan ya da yanıp kavrulan bir yer haline getirdiğimizi söylüyordu Zazie.

2010’da oldukça sıra dışı bir projeyi hayata geçiren Zazie, yedi hafta boyunca yedi şarkıdan oluşan yedi farklı albümü satışa sundu. Ne var ki bu konsept albüm, hayranları tarafından pek de ilgiyle karşılanmayacaktı. Bundan ağzı yanan sanatçı, 2013’te kariyerinin ilk yıllarında ona başarıyı getiren formülü tekrarladı ve hem melankolik hem de ritmik parçalara yer verdiği “Cyclo” adlı albümü piyasaya sürdü. Ticari anlamda küçük çaplı bir hayal kırıklığı yaratan bu albümün ardından onu yeniden zirveye taşıyan şimdilik son stüdyo albümü olan "Essenciel"i ise 2018’in Eylül ayında yayınladı. Les Valentins grubuyla tanınan Edith Fambuena’yla çalıştığı bu albüm sayesinde Fransa ve Belçika listelerinde iki numaraya kadar tırmanırken özellikle Speed adlı parçayla bir hayli ses getirdi.

Şarkıcı / YorumcuParça AdıAlbüm AdıSüre
Zazie Homme sweet homme Rodéo Tour 3:29
Zazie Un point c'est toi Zen 3:30
Zazie Zen Made in Live 4:50
Zazie Ça fait mal et ça fait rien Made in Live 5:13
Zazie J'envoie valser Zen 2:53
Pascal Obispo & Zazie Les meilleurs ennemis Superflu 4:22
Zazie Adam et Yves Rodéo Tour 4:35
Zazie Rodéo Rodéo 3:32
Zazie Je suis un homme Totem 4:10
Zazie Speed Essenciel 3:49